Vier gouden vragen om te stellen aan een mentor

1. Hoe heb jij dat aangepakt?

Een jonge man met ambitie om snel op te klimmen tot managing director, vroeg me een tijd geleden of ik zijn mentor wou zijn. In een van onze eerste gesprekken vroeg hij me of ik tips had om snel promotie te maken. Niet onlogisch, maar een vraag als ‘wat waren de sleutelmomenten in jouw persoonlijke carrière?’ levert wellicht meer verrassende en interessante inzichten op.

Er is niets mis met advies in abstracte termen. Toch werkt advies door middel van een persoonlijke anekdote bijna altijd beter. Waarom? Een verhaal of anekdote blijft hangen. Omdat we ons automatisch inleven in een verhaal, is de kans dat we de boodschap begrijpen, onthouden en toepassen ook veel groter. De mentor van zijn kant zal de anekdote opnieuw herleven, waardoor er misschien inzichten komen bovendrijven die hij of zij anders was vergeten.

Vergelijkbaar: Wat is voor jou de definitie van succes? Op welk punt in jouw carrière dacht je voor het eerst: nu heb ik het gemaakt? Wat waren voor jou de meest onverwachte drempels op de weg naar succes? Wat is het beste advies dat je zelf ooit hebt gekregen?

2. Ik begrijp het nog niet helemaal, wil je dat even toelichten?

Je droomt hardop van een eigen bedrijf in de complexe financiële sector. Na lang aarzelen, heb je eindelijk een vooraanstaand bedrijfsleider durven vragen als mentor. In het eerste gesprek overspoelt hij of zij jou meteen met vakjargon. Je kan moeilijk volgen, maar durft er niets van zeggen.

Mensen met veel ervaring en kennis gaan er soms onbedoeld vanuit dat iedereen dezelfde voorkennis bezit. Voor hen zijn bepaalde zaken zo vanzelfsprekend, dat ze vergeten dat het voor anderen geen dagelijkse kost is. De grootste valkuil is om dat moment niets te zeggen, uit angst dom te worden bevonden. Net daarom is die persoonlijke klik met een mentor zo belangrijk. Je mag je niet geïntimideerd voelen door je eigen mentor, daar win je helemaal niets mee. Het is de bedoeling dat je bijleert. Wees dus nooit te verlegen om door te vragen.

Vergelijkbaar: Hoe zou je dat aan een kind uitleggen? Kan je daar eens een concreet voorbeeld van geven? Waarom is dat?

3. Kunnen we die situatie even oefenen?

Je maakt kans op promotie. Jij en jouw mentor, een senior uit hetzelfde bedrijf, zitten samen en het sollicitatiegesprek komt ter sprake. Jouw mentor vertelt welke vragen je mag verwachten en deelt enkele do’s-and-don’ts. Je luistert aandachtig en vraagt op het einde of jullie het gesprek misschien even kunnen oefenen.

Een presentatie, speech of sollicitatiegesprek: wie een moeilijk gesprek of een moeilijke voordracht voor de boeg heeft, oefent best al eens in een veilige omgeving. Zo herken je eventuele valkuilen en voorkom je pijnlijke fouten. Daarbij is het de beste manier om de opgedane kennis van jouw mentor toe te passen. Jouw mentor kan van zijn of haar kant meteen corrigeren waar nodig. Toegegeven, voor zo’n rollenspel moet je even een drempel over, maar zo wordt de drempel voor het échte gesprek meteen wat lager.

Vergelijkbaar: Ik moet morgen een negatief evaluatiegesprek voeren met een werknemer. Kunnen we dat gesprek even oefenen, zodat ik die persoon kan motiveren om beter te doen?

4. Hoe kom ik over?

Iemand maakte me er onlangs op attent dat ik soms pedant kan overkomen. Niet leuk om te horen, maar na er even over na te denken, begreep ik het wel. Ik ben heel enthousiast en dat kan soms onbedoeld overkomen als arrogant. Sindsdien let ik erop. Jammer dat niemand me er eerder heeft op gewezen.

Wanneer je jezelf wil verbeteren, is zelfreflectie essentieel. Of het nu gaat om pedant overkomen, te snel praten of een te directe aanpak: je bent je zelden bewust van de kleine acties die jou belemmeren om jouw professionele doel te bereiken. Jouw mentor is de uitgelezen persoon om je te wijzen op die zaken, hij of zij weet als geen ander op welke manier ze je in de weg kunnen staan. Een eenvoudige vraag als ‘hoe kom ik over’, levert vaak heel wat leerkansen op.

Vergelijkbaar: Hoe kan ik mijn idee beter omschrijven? Klopt mijn voorkomen met de job waar ik op mik ? Wat zijn volgens jou mijn sterkste en zwakste kanten?